Onderhoud kapitaalgoederen
Inleiding
De paragraaf “Onderhoud kapitaalgoederen” gaat over het onderhoud van kapitaalgoederen door de gemeente. De gemeente Hilversum investeert of onderhoudt kapitaalgoederen zoals wegen, water, openbaar groen, riolering en gebouwen. Deze paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” dient conform het Besluit Begroting en Verantwoording, artikel 12, lid 2 informatie te geven over het actuele beleidskader, het kwaliteitsniveau en de maatregelen waarmee een kapitaalgoed gedurende de levensduur op een bepaald kwaliteitsniveau wordt gehouden. De uitgaven voor onderhoud worden in de begroting opgenomen en/of er wordt voor onderhoud via de begroting een onderhoudsvoorziening opgebouwd. Om te zorgen voor een compleet beeld over de stand van zaken rondom kapitaalgoederen, gaan wij in deze paragraaf ook in op de maatregelen die gaan over het investeren in kapitaalgoederen. Enkele voorbeelden zijn maatregelen voor het vervangen van een kapitaalgoed, het uitbreiden van een kapitaalgoed of de renovatie van een kapitaalgoed.
Met het onderhoud van- en de investeringen in- de kapitaalgoederen is een substantieel bedrag gemoeid. Bepalend voor de omvang van die budgetten is het gekozen kwaliteitsniveau en de vertaling daarvan naar de maatregelen die nodig zijn om dat kwaliteitsniveau te realiseren. Per soort kapitaalgoed legt de gemeente Hilversum het ambitieniveau, de bijbehorende maatregelen en de kosten vast in een meerjarig onderhoudsprogramma (MOP). De mate waarin wij één en ander periodiek actualiseren en inpassen in de begroting, is mede bepalend voor een gezonde en degelijke staat van de kapitaalgoederen. In het begrotingsjaar zelf beoordelen wij of de geplande werkzaamheden uit het MOP ook echt noodzakelijk zijn. Omgekeerd kan het voorkomen dat in een later jaar gepland onderhoud eerder moet plaatsvinden. Voor de openbare ruimte is de vertaling van de ambitie en kwaliteitsniveau onder meer geborgd in de beleidsnota's Visie Hilversum Buiten (2004) en Hilversum Buiten handboek (2009). Deze nota's worden in 2021 geactualiseerd.
In het vervolg van deze paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geven wij de ontwikkelingen in het beleid en de uitvoering weer voor het begrotingsjaar 2021 op de gebieden: wegen, riolering, water, groen, en gebouwen. Per onderdeel zijn de beschikbare uitgavenbudgetten voor het onderhoud en de investeringen in beeld gebracht.
Wegen
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van de wegen behoren de openbare voorzieningen voor wegverharding, trottoirs, civiele kunstwerken (bruggen, viaducten), straatmeubilair (zoals bebording) en openbare verlichting.
In Hilversum zijn de volgende voorzieningen hiervoor aanwezig:
- Wegverharding:
- Rijweg: 338 km
- vrij liggend fietspad: 149 km
- vrij liggend voetpad: 26 km
- Openbare verlichting: 15.600 armaturen
- Kunstwerken: 30 stuks (tunnels, viaducten, bruggen)
In het Handboek Beheer Hilversum Buiten (vastgesteld in 2009), is het beleid voor het beheer en onderhoud van de wegen en de openbare verlichting binnen de gemeente Hilversum vastgelegd. In 2021 zal het handboek worden vernieuwd. In 2010 is in het kader van bezuinigingen het kwaliteitsniveau van de plus-gebieden in het handboek “Beheer Hilversum Buiten” teruggebracht naar het basisniveau.
Sinds 2015 werkt de gemeente Hilversum met een nieuw vervangingsprogramma voor de openbare verlichting in de vorm van duurzame LED-verlichting voor de armaturen. Het ambitieniveau van het programma onderhoud wegen van Hilversum is gebaseerd op een landelijk gehanteerd normenstelsel voor rationeel wegonderhoud. Voor de investeringen in wegen in 2021 houden wij rekening met een goede balans tussen het investeringsniveau en het kwaliteitsbeheer van de openbare ruimte. Het is van belang dat in het kader van veiligheid en leefbaarheid de kwaliteit van de openbare ruimte voor de korte en lange termijn gewaarborgd blijft.
Daarnaast zijn er in 2019 meerjarenprogramma’s opgesteld voor civiele kunstwerken, oevers, wegverharding, speelvoorzieningen en muren/plantenbakken/hekwerken. Deze programma’s zijn de leidraad voor de investeringen in het onderhoud. De gemeten kwaliteit van de objecten bepaalt of het programma wordt gevolgd of dat daar gemotiveerd van wordt afweken.
Uitvoering onderhoud
De achterstand in het onderhoudsniveau voor wegen bedraagt ongeveer 17%. Dit percentage is gebaseerd op metingen die zijn verricht in 2018/2019, voornamelijk in het onderhoud van open verharding (voetpaden). Het landelijk aanvaardbare percentage achterstallig onderhoud ligt op 7% waarmee het achterstallig onderhoud 10% boven het landelijk aanvaardbare niveau van achterstallig onderhoud wegen ligt. Het oplopen van het achterstallig onderhoud wegen is het gevolg van de vanaf 2010 doorgevoerde structurele bezuinigingen op het beheer en onderhoud van de wegen. De achterstalligheid betreft met name de (klinker)wegen in de wijken. Het onderhoudsniveau op de doorgaande (asfalt)wegen ligt wel op het landelijk aanvaardbare niveau. De onderhoudssituatie op de wegen wordt op de nu bestaande niveaus gehandhaafd.
De meldingen van klachten over het actuele onderhoudsniveau van wegen binnen de gemeente Hilversum lopen via de Meldingen Openbare Ruimte.
Voor 2021 hebben wij (naast het lopende klein onderhoud) op de volgende locaties groot onderhoud gepland:
Het aanbrengen van een nieuwe asfaltdeklaag:
|
|
---|
Het herstellen van klinker- en tegelverharding rijbanen en voetpaden (exacte straten nog niet bekend i.v.m. het ophalen van buurtagenda’s):
- Bijenmeent
- Goudwespmeent
- Meikevermeent
- Olivier van Noortstraat (gedeeltelijk)
Uitvoering investeringen
In 2021 gaan wij op diverse locaties in Hilversum de wegen vernieuwen. Hierbij is zoveel mogelijk gekozen voor een integrale aanpak, door verhardingswerkzaamheden te combineren met rioleringswerken en investeringen in openbaar groen.
De volgende wegen (vervolgfase uit 2020) worden vernieuwd:
- Boomberg fase 3
- Noord fase 4
- Noord westelijk villagebied
- Staatsliedenbuurt
- Verdilaan Rossinilaan e.o.
Van de volgende gebieden wordt de openbare verlichting vernieuwd, waarbij wij LED-verlichting installeren:
- Johannes Gerardsweg e.o.
- Laapersveld
- Laapersboog
- Naarderstraat
- Neuweg e.o. tussen de Langestraat en Gijsbrecht van Amstelstraat
- Straatliedenbuurt
| bedragen x € 1.000 | |||
---|---|---|---|---|
progr | Wegen | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
1 | Onderhoudslasten | 3.727 | 3.649 | 3.724 |
1 | Investeringen wegen | 2.840 | 3.776 | 3.776 |
1 | Investeringen verlichting | 521 | 464 | 464 |
Totaal | 7.088 | 7.889 | 7.964 |
De in de kolom jaarrekening 2019 opgenomen bedragen voor investering wijken af van wat in de jaarstukken is opgenomen. Voorheen waren alleen de lasten van de investeringen zichtbaar die betrekking hadden op de in dat jaar vrijgegeven investeringen. Hiermee werd geen informatie gegeven over de totale afwikkeling van de projecten die eerder gestart zijn en doorlopen in het verslagjaar. Door deze afwikkeling mee te nemen in de cijfers, wordt dit inzicht nu wel gegeven.
Relevante beleidsnota’s
- Visie Hilversum Buiten, (2004)
- Hilversum Buiten handboek Beheer (2009)
- Duurzaam Hilversum 2016-2020 (2016)
Ondersteunende documenten
- Meerjarenprogramma onderhoud Civiele Kunstwerken (2019)
- Meerjarenprogramma onderhoud Wegen (2019)
Riolering
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van de riolering behoren alle openbare voorzieningen die aanwezig zijn voor de gemeentelijke zorgplichten voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Het gaat om riolen, rioolgemalen, bufferbassins en bijkomende voorzieningen.
In Hilversum zijn de volgende voorzieningen hiervoor aanwezig:
• 488 km rioolleiding, waaronder:
- 205 km vuilwater (incl. klein deel verbeterd gescheiden)
- 204 km regenwater (incl. klein deel verbeterd gescheiden)
- 6 km infiltratieriool
- 62 km gemengd riool
- 11 km persleiding en daarnaast drainageleidingen (bij de Loswal)
• 13.410 inspectieputten
• 91 uitlaten van (verbeterd) gescheiden hemelwaterstelsels
- 60 gemalen voor vuilwater, hemelwater, sportparken, tunnels, randvoorzieningen en opvoergemalen
• en 1 externe overstort van gemengd rioolstelsel.
De leeftijdsopbouw van de riolering is vrij gelijkmatig over de decennia verdeeld. Een tiende deel van het totale areaal is ouder dan 1950, een vijfde deel stamt uit de jaren 70. Vanwege de goede grondslag in Hilversum hebben de rioolbuizen een gemiddelde levensduur van 75 jaar of langer. De totale vervangingswaarde van alle riolen in Hilversum wordt geraamd op circa € 300 mln.
Het gemeentelijk watermanagementplan (GWP), als opvolger van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP), bevat de beleidsuitgangspunten voor de exploitatie van het riool en de financiële consequenties daarvan en beslaat steeds een periode van vijf jaar. Het GWP is geactualiseerd en is in het najaar van 2020 aan de raad voorgelegd. Het GWP heeft betrekking op de periode 2021-2026. De financiële effecten daarvan zijn verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud. Het opstellen van een watermanagementplan berust op een wettelijke verplichting die is neergelegd in de Wet Milieubeheer.
Uitvoering onderhoud
Het onderhoud van het gemeentelijke rioolstelsel omvat onder meer het reinigen, ontstoppen en repareren van riolen en kolken, dagelijks beheer van rioolgemalen en het vegen van straten. Per jaar reinigen wij ongeveer 15% van het totale areaal aan riolen. De kolken worden twee keer per jaar geleegd. Daarnaast behoort ook het opsporen en zo mogelijk saneren van foutieve aansluitingen op het riool en het opsporen van onjuiste interne koppelingen tot het takenpakket van de gemeente
Uitvoering investeringen
Jaarlijks wordt aan het gemeentebestuur een uitvoeringsprogramma voorgelegd waarin de vervangingsinvesteringen zijn opgenomen. Volgens planning (GRP 2015-2020) zou jaarlijks 6,5 km rioolleiding worden gerelined. Dit is een techniek waarbij de oude rioolbuis wordt gerenoveerd door een ‘kunststof kous’ in de bestaande rioolbuis in te brengen. Bij projectvoorbereidingen bleek echter vaak dat een gecombineerde vervanging van riool en wegdek voor de gemeente kosten-effectiever was, zoals in Boomberg en Noord. In andere delen van Hilversum, Trompenberg-Noord en de Villaparken, is het riool wel gerelined. Gemiddeld is de afgelopen planperiode 6,5 km riool per jaar vervangen of gerenoveerd; deze vervangingsplanning wordt voortgezet. Het uitvoeringsprogramma betreft deels het relinen van de riolering, en deels het vervangen van de riolering. Riolen worden vervangen als riooltracés gewijzigd moeten worden, en/of op die plaatsen waar ook de openbare weg (verharding en bomen) in aanmerking komt voor onderhoud.
Om Hilversum klimaatbestendig te maken, zullen er vanaf 2021 diverse projecten opstarten zoals het afkoppelen en infiltreren van grote dakvlakken postcodegebied 1221, splitsen hemelwater en vuilwateraansluitingen en infiltratievoorziening Berlagevijver.
In 2021 zijn in de volgende wegen renovatieprojecten voor de riolering gepland:
- Boomberg 3 e fase
- Noord 4 e fase
- Rioolgemalen
| bedragen x € 1.000 | |||
---|---|---|---|---|
progr | Riolering | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
1 | Onderhoudslasten | 1.229 | 1.316 | 1.043 |
1 | Investeringen GWP | 1.136 | 2.914 | 2.914 |
1 | Splitsen hemelwater van vuilwater fase 1 | 870 | ||
1 | Optimalisatie hemelwaterafvoer openbare ruimte fase 1 | 660 | ||
1 | Afkoppelen en infiltreren grote daken postcode 1221 fase 1 | 660 | ||
1 | Toevoeging spaarvoorziening riolering (afboeken investeringen) | 2.804 | 2.804 | 3.029 |
Totaal | 5.169 | 7.034 | 9.176 |
De in de kolom jaarrekening 2019 opgenomen bedragen voor investering wijken af van wat in de jaarstukken is opgenomen. Voorheen waren alleen de lasten van de investeringen zichtbaar die betrekking hadden op de in dat jaar vrijgegeven investeringen. Hiermee werd geen informatie gegeven over de totale afwikkeling van de projecten die eerder gestart zijn en doorlopen in het verslagjaar. Dit inzicht wordt nu wel gegeven.
Relevante beleidsnota’s
- Uitvoeringsprogramma duurzaamheid 2012-2015
- Gemeentelijk Watermanagementplan 2021-2026 (nog niet vastgesteld)
Water
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van water behoren de waterbodems en oeverbeschermingen van alle openbare oppervlaktewateren en vijvers in de stad. Daarnaast is de gemeente Hilversum eigenaar van het Hilversums Kanaal.
Baggeren is nodig om vaarwegen op diepte te houden voor de scheepvaart en voor overige waterpartijen. Via het baggeren waarborgt de gemeente Hilversum dat het water van de vaarwegen voldoende doorstroomt en verbetert de gemeente de waterkwaliteit.
Onderhoud waterbodems en beschoeiingen
Het accent voor het onderhoud ligt op het opheffen van calamiteiten. De omvang hiervan is niet op voorhand te kwantificeren. In 2021 is er geen structureel onderhoud aan waterbodems en beschoeiingen gepland.
De doorgang op het Hilversum kanaal is op orde. Er is geen structurele beroepsvaart meer in het Hilversums Kanaal. Na het bijstellen van het vaarwegprofiel van het Hilversums Kanaal is nautisch baggeren van het kanaal niet meer nodig. Een rapport van adviesbureau ATMilieuAdvies (uit april 2013) bevestigt dat de actuele doorvaartdiepte voldoende is. De doorvaartdiepte is minimaal 2.20 meter zoals in de Wateralmanak is aangegeven.
Het beheer van de overige stadswateren is op orde. Voor het beschermen van de oevers zijn rond en/of langs de meeste waterpartijen houten of stalen beschoeiingen aanwezig. Er zijn beperkte mogelijkheden tot preventief of curatief onderhoud van beschoeiingen. Er zijn beperkte bedragen beschikbaar voor klein onderhoud.
Uitvoering investeringen (beschoeiingen en sluizen)
Het vervangen van beschoeiingen en onderhoud van sluizen verloopt via het investeringsprogramma. In 2020 ronden we fase 2 van het vervangen van de beschoeiingen Hilversums Kanaal af. Deze werkzaamheden lopen door tot 2021/2022. Daarna komen vanaf 2021/2022 de waterpartijen van het sportpark Loosdrecht in beeld voor werkzaamheden die de beschoeiingen vervangen en de oevers beschermen.
| bedragen x € 1.000 | |||
---|---|---|---|---|
progr | Water | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
1 | Onderhoudslasten | 96 | 108 | 108 |
1 | Investeringen sluizen | 185 | ||
1 | Investeringen vervangen beschoeiing | 236 | 1.252 | 320 |
Totaal | 332 | 1.360 | 613 |
Ondersteunende documenten
- Meerjarenprogramma onderhoud beschoeiingen/oevers (2019)
Groen
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van groen behoren de plantsoenen, bomen, muren, hekken en banken in de openbare ruimte.
In Hilversum zijn de volgende voorzieningen hiervoor aanwezig:
• Groen in beheer 1,89 km2
• 34.011 bomen in beheer
• 959 prullenbakken in beheer
• 648 bankjes in beheer
• 167 speelplekken in beheer
In het Handboek Beheer Hilversum Buiten (vastgesteld in 2009) en in het Groenbeleidsplan 2030 (vastgesteld in 2013) is het beleid voor het beheer en onderhoud van het openbaar groen en de bomen vastgesteld. In 2021 zal het handboek Beheer Hilversum Buiten worden vernieuwd. In 2010 is als bezuiniging het kwaliteitsniveau van de zogenaamde “plus-gebieden” uit het handboek Beheer Hilversum Buiten teruggebracht naar het basisniveau, met uitzondering van het groen rondom het Raadhuis. De programma’s omvatten zowel het beleid over het onderhoud als de investeringen voor (het inrichten) van het openbaar groen. De gemeente zoekt aansluiting bij de zonering-niveaus van het Handboek Beheer Hilversum Buiten. Op dit moment zijn de budgetten voor groen voldoende voor het onderhoud en de noodzakelijke renovatie.
Het beleid met betrekking tot bomen is vastgelegd in het Groenbeleidsplan en in het Handboek Beheer Hilversum Buiten. De ambitie van de gemeente Hilversum is een structureel gezond, divers bomenbestand. Om dit te bereiken voert de gemeente jaarlijks een VTA (visual tree assessment)
inspectie uit. De resultaten neemt zij mee in het programma boomverzorging. Op dit moment zijn de budgetten voor bomen voldoende voor het onderhoud en de noodzakelijke renovatie.
De nota Impuls voor extra groen is in de Raad van 28 september 2016 vastgesteld. In deze nota zet de gemeente Hilversum in op zeven sporen en zoekt zij aansluiting met de ambities en maatregelen uit het groenbeleidsplan 2030. In totaal, verdeeld over meerdere jaren, heeft de Raad in januari 2016 een krediet van € 1.000.000 beschikbaar gesteld voor het toevoegen van extra groen in het centrum. Het project Impuls extra groen wordt in 2021 afgesloten. Met het krediet zijn diverse groenprojecten uitgevoerd conform de Nota Impuls voor extra groen in Hilversum.
Uitvoering onderhoud
Tot juli 2023 voert SBS, net zoals in de voorgaande jaren vanaf 2007, de onderhoudswerkzaamheden aan groen en bomen uit conform het onderhoudsbestek groen. Voor sommige werkzaamheden is een bepaalde frequentie voor het onderhoud vastgesteld. Andere werkzaamheden worden getoetst op een vooraf overeengekomen beeldkwaliteit. In het kader van de financiële verordening valt sinds 2018 de aanschaf en aanplant van de bomen niet meer onder de investeringen maar onder het onderhoud (exploitatie).
Uitvoering investeringen
Bij het uitvoeren van investeringen wordt zoveel mogelijk gekozen voor een integrale benadering. Waar mogelijk stemt de gemeente de werkzaamheden aan het groen af met gelijktijdige werkzaamheden aan infrastructurele werken zoals het vervangen afgeschreven wegen, rioleringswerkzaamheden en andere projecten. Het kan ook voorkomen dat grotere renovatiewerkzaamheden aan groen apart worden uitgevoerd, omdat de levensduur van het groen niet altijd dezelfde is als die van riolen en andere infrastructurele voorzieningen.
Met de opgenomen kredieten voor 2021 worden de volgende locaties van het openbaar groen gerenoveerd:
|
|
---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Speelvoorzieningen:
In de gemeente Hilversum staan 743 speeltoestellen op 167 verschillende locaties. De gemeente kiest voor goede en veilige speeltoestellen volgens het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen en zorgt dat de speelvoorzieningen voldoen aan de Europese normen. De speelvoorzieningen worden periodiek gekeurd en gerepareerd zodat op geen enkele wijze risico’s worden genomen met de veiligheid van de gebruikers van de speelvoorzieningen.
Vanaf 2019 zijn de vervangingsinvesteringen van de speelvoorzieningen opgenomen in het investeringsprogramma Groen (maar werden opgenomen in het onderdeel Overig maatschappelijk vastgoed van deze paragraaf). De investeringen worden nu opgenomen onder het onderdeel Groen van deze paragraaf. Het onderhoud van de speelvoorzieningen was al opgenomen onder Groen. Ten opzichte van de overzichten in de jaarstukken 2019 en begroting 2020 leidt deze verschuiving tot een verschil in de onderstaande tabel.
bedragen x € 1.000 | ||||
progr | Groen | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
1 | Onderhoudslasten | 3.872 | 4.046 | 4.281 |
1 | Investeringen speelvoorzieningen | 144 | 257 | 150 |
1 | Investeringen groenvoorzieningen | 732 | 188 | 188 |
Totaal | 4.748 | 4.491 | 4.619 |
De in de kolom jaarrekening 2019 opgenomen bedrag voor investeringen groenvoorzieningen wijkt af van wat in de jaarstukken is opgenomen. Voorheen waren alleen de lasten van de investeringen zichtbaar die betrekking hadden op de in dat jaar vrijgegeven investeringen. Hiermee werd geen informatie gegeven over de totale afwikkeling van de projecten die eerder gestart zijn en doorlopen in het verslagjaar. Dit inzicht wordt nu wel gegeven.
Relevante beleidsnota’s
- Visie Hilversum Buiten (2004)
- Hilversum Buiten handboek Beheer (2009)
- Groenbeleidsplan 2030 (2013)
- Duurzaam Hilversum 2016-2020 (2016)
- Impuls voor extra groen (2016)
Kantoorgebouwen
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van de kantoorgebouwen behoren de panden voor de huisvesting van de gemeente zelf. Het betreft de kantoorgebouwen: Raadhuis, Stadskantoor Oude Enghweg, villa Oude Enghweg en de gemeentewerf op de 1e Loswal. Het pand voor het Sociaal plein aan de Wilhelminastraat wordt gehuurd.
Voor het Raadhuis, het Stadskantoor, de 1e Loswal en de kantoorvilla zijn door externe bureaus meerjarige onderhoudsplannen opgesteld (de zogenoemde MOP´s). De gemeente actualiseert de MOP’s ten minste eens in de vier jaar. Jaarlijks wordt voor de MOP´s een vast bedrag gereserveerd waaruit wij alle toekomstige onderhoudslasten kunnen betalen. De MOP’s zijn onderverdeeld in een eigenaars- en een gebruikersdeel.
In het najaar van 2020 worden de meerjarige onderhoudsplannen (en onderhoudsvoorzieningen) geactualiseerd en aan de raad voorgelegd. De financiële effecten daarvan zijn vooruitlopend op het raadsbesluit hierover verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud.
Het verduurzamen van het eigen vastgoed waar de kantoorgebouwen deel van uitmaken, is een belangrijke opgave in ons duurzaamheidsbeleid. De maatregelen zijn uitgewerkt in de uitvoeringsprogramma’s 2012-2015 en 2016-2020 en voeren wij momenteel uit.
Om de gebouwen en de facilitaire dienstverlening de komende jaren verder te verduurzamen en op de behoefte van de organisatie (organisatievisie: wendbaar, samenwerken en innovatie) aan te laten sluiten wordt gewerkt aan een huisvestingsvisie.
Uitvoering eigenaarsonderhoud/gebruikersonderhoud (dagelijks onderhoud)
Gebruikersonderhoud:
Uit het exploitatiebudget van het gebruikersonderhoud wordt het volgende dagelijkse onderhoud voor de kantoorgebouwen betaald: preventief- en correctief onderhoud aan de elektrotechnische (lichtinstallatie, gebouwbeheersysteem, elektrische installaties etc.) en de werktuigkundige installaties (verwarmingsinstallaties, luchtbehandeling- en ventilatie, koelinstallaties, sanitaire installaties (hemelwaterafvoer, riolering, waterinstallaties en sanitair). Daarnaast wordt onderhoud uitgevoerd aan de lift-, de beveiligings- en de brandmeldinstallaties van de gebouwen. Aan de Villa en het Raadhuis wordt er monumentaal onderhoud uitgevoerd.
Voor het dagelijkse-/gebruikersonderhoud is voor de kantoorgebouwen een budget in de exploitatie beschikbaar van € 508.000 en voor de locaties 1e Loswal en Wilhelminastraat is resp. € 39.000 en € 27.000 opgenomen voor het gebruikersonderhoud.
Eigenaarsonderhoud:
Het eigenaarsonderhoud wordt bekostigd uit de voorziening onderhoud ambtenarenhuisvesting. In 2021 wordt daarvoor € 310.000 aan de voorziening voor het onderhoud aan de kantoorgebouwen toegevoegd. Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP bedraagt het geplande eigenaarsonderhoud voor 2021 € 353.000.
Raadhuis Dudokpark 1
In 2020 is het MOP Raadhuis geactualiseerd. Het geactualiseerde MOP heeft een looptijd van veertig jaar (periode 2020-2059). Het MOP is een dynamisch document. Jaarlijks wordt aan de hand van een schouw bepaald wat wij dat jaar gaan uitvoeren en wat wij eventueel door kunnen schuiven naar latere jaren. Ook het naar voren halen van later geplande werkzaamheden komt voor, bijvoorbeeld vanuit het oogpunt van efficiëntie. Het geplande eigenaarsonderhoud voor 2021 bestaat voornamelijk uit onderhoud aan dakranden, buitenplafond en stalen kozijnen. Bovendien worden luchtbehandelingskasten en het klavier vervangen.
Stadskantoor Oude Enghweg 23
Het stadskantoor is in 2009 opgeleverd. Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP bestaat het geplande eigenaarsonderhoud voor 2021 uit onderhoud aan de brandmeldinstallaties en revisie van de installatie bij de balie.
Kantoorvilla Oude Enghweg 21
Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP bestaat het geplande eigenaarsonderhoud voor 2021 voornamelijk uit schilderwerk aan de luiken en kozijnen en het vervangen van het splitsysteem (airco) op zolder.
Huisvesting 1 e Loswal
Op basis van het in 2020 geactualiseerde MOP is het geplande eigenaarsonderhoud voor 2020 nagenoeg nihil.
Huisvesting afdeling Werk, Inkomen en Zorg
Voor de huisvesting van de afdeling Sociaal Plein wordt een pand gehuurd aan de Wilhelminastraat. Het geplande dagelijkse onderhoud bestaat uit diverse kleine onderhoudswerkzaamheden en wordt gedekt uit het beschikbare budget voor de huisvestingslasten (incl. huur) van € 357.000. Het huidige huurcontract van de locatie Wilhelminastraat loopt tot 1 januari 2022.
Uitvoering investeringen
Het komende jaar zijn er verschillende investeringen begroot. Een aantal heeft relatie met de Covid-19 uitbraak. Voor de 2e tranche aanpassing kantoorvilla naar een vergadercentrum is € 110.000 opgenomen. Voor de aanpassing van de pantry’s en de (digitale) signing/bewegwijzering van alle kantoorpanden plus buitenterrein is € 80.000 opgenomen. Tot slot is voor de vervanging van het tapijt in het stadskantoor € 170.000 opgenomen.
| bedragen x € 1.000 | |||
---|---|---|---|---|
progr | Kantoorgebouwen | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
4 | Onderhoudslasten (raadhuis, stadskantoor, kantoorvilla) | 395 | 483 | 508 |
4 | Onderhoudslasten (locatie Loswal, Wilhelminastraat) | 39 | 49 | 76 |
4 | Investeringen | 26 | 50 | 360 |
4 | Toevoeging voorziening onderhoud | 293 | 180 | 310 |
Totaal | 753 | 762 | 1.254 |
Relevante beleidsnota’s
- Meerjarenonderhoudsplan 2020-2029 kantoorpanden (vermoedelijke vaststelling raad 7 oktober 2020)
- Uitvoeringsprogramma duurzaam Hilversum 2012-2015
- Duurzaam Hilversum 2016-2020
Onderwijshuisvesting
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van de onderwijshuisvesting behoren de schoolgebouwen en gymzalen. Het dagelijks onderhoud van de schoolgebouwen valt niet onder de gemeente, maar onder de schoolbesturen. De gemeente onderhoudt 29 gymnastieklokalen.
Onderwijshuisvesting is een wettelijke taak voor de gemeente. Voor (ver)nieuwbouw en het uitbreiden van de onderwijshuisvesting stelt de gemeente investeringsbudgetten beschikbaar.
Via het investeringsprogramma legt de gemeente vast welke investeringsbudgetten er in de komende vier jaar voor onderwijshuisvesting beschikbaar zijn. In mei 2020 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting. Daarin zijn de investeringen gepland voor de onderwijshuisvesting voor de komende 16 jaar. Alle plannen in deze periode voor (ver)nieuwbouw en uitbreiding van reguliere schoolgebouwen en gymzalen en renovatie van monumentale schoolgebouwen zijn daarin opgenomen. Het plan is tot stand gekomen in samenwerking met alle Hilversumse schoolbesturen. De raad zal jaarlijks worden geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van de plannen in het lopende jaar en over de plannen, planning en kosten van het volgende jaar. Uiterlijk in december worden de kredieten voor het onderwijshuisvestingsprogramma voor 2021 ter vaststelling aangeboden.
Het dagelijkse onderhoud en het levensduur verlengend onderhoud van de scholen zijn taken van de schoolbesturen. In het IHP is afgesproken dat de schoolbesturen een duurzaam meerjaren Onderhoudsplan (DMOP) voor hun schoolgebouwen zullen opstellen. De schoolbesturen hebben de mogelijkheid om te investeren in het verduurzamen van de schoolgebouwen mits de terugverdientijd redelijk is. De kosten voor het verduurzamen van de schoolgebouwen zijn voor het schoolbestuur. Incidenteel kan daarvoor aanspraak worden gedaan op rijks- en provinciale subsidies.
Voor het onderhoud van de gymlokalen in het primair onderwijs (gemeentelijke taak) is een onderhoudsvoorziening ingesteld om de kosten van het geplande levensduur verlengende onderhoud gelijkmatig over tien jaren te spreiden. Aan deze voorziening wordt jaarlijks een bedrag toegevoegd om de gymzalen op het vereiste niveau te houden/krijgen. In 2021 is dat een bedrag van € 141.000. Het beschikbare budget voor onderhoud is gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplan dat wij elke vier jaar actualiseren.
In het najaar van 2020 worden de meerjarige onderhoudsplannen (en onderhoudsvoorzieningen) geactualiseerd en aan de raad voorgelegd. De financiële effecten daarvan zijn vooruitlopend op het raadsbesluit hierover verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud.
Uitvoering onderhoud
In het meerjaren onderhoudsplan zijn in 2021 voor de volgende gymzalen werkzaamheden gepland:
- Hoflaan 10: vervangen deuren en kozijnen.
- Jan Blankenlaan 8, dakafwerking en onderhoud leidingen.
Uitvoering investeringen
In het IHP staan voor 2021 onderstaande investeringen geraamd:
- Vernieuwbouw Gymzaal Klimopschool
- Uitbreiding Goudenregenschool, Goudenregenstraat, kosten afhankelijk van te kiezen variant
- Uitbreiding capaciteit bewegingsonderwijs Aloysiuscollege, kosten afhankelijke van te kiezen variant
- Vele plannen zijn vanaf 2020 in de fase van voorbereiding van de (ver)bouwplannen via het opstellen van een businesscase, o.a. Montessorischool Centrum, uitbreiding De Wilge, uitbreiding Alberdingk Thijm College Laapersveld, nieuwbouw Internationale School (STIP), basisscholen Kerkelanden. Na besluitvorming over de te kiezen richting zullen aanvullende voorbereidingen nodig zijn.
| bedragen x € 1.000 | |||
---|---|---|---|---|
progr | Onderwijshuisvesting | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
2 | Investeringen | 3.420 | 2.605 | 3.053 |
2 | Toevoeging voorziening onderhoud | 113 | 125 | 141 |
Totaal | 3.533 | 2.730 | 3.194 |
De in de kolom jaarrekening 2019 opgenomen bedragen voor investering wijken af van wat in de jaarstukken is opgenomen. Voorheen waren alleen de lasten van de investeringen zichtbaar die betrekking hadden op de in dat jaar vrijgegeven investeringen. Hiermee werd geen informatie gegeven over de totale afwikkeling van de projecten die eerder gestart zijn en doorlopen in het verslagjaar. Dit inzicht wordt nu wel gegeven.
Het investeringsbedrag in de kolom begroting 2020 is herzien. Vorig jaar is hier het bedrag voor investeringen opgenomen waarvan de bestemming al bekend was. De investeringen die in het jaarlijks op te stellen Onderwijs Huisvestingsprogramma (OHP) worden verdeeld in december, bleven buiten het overzicht. Nu is het volledige niveau van de investeringen opgenomen. Daarmee sluit het overzicht aan bij het in de begroting opgenomen Investeringsprogramma.
Relevante beleidsnota’s
- Integraal Huisvestings Plan (IHP) 2020-2035
- Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Hilversum 2016 (vermoedelijke vaststelling nieuwe verordening in december 2020)
- Onderwijs huisvestingsprogramma 2020
- Meer jaren onderhoudsplan gymlokalen t.b.v. primair onderwijs (2015-2034)
- Duurzaam Hilversum 2016-2020
Overig maatschappelijk vastgoed
Beleid
Tot de kapitaalgoederen van het maatschappelijk vastgoed behoren de buitensportaccommodaties en panden voor sociale, culturele en welzijnsdoeleinden, sporthallen (incl. zwembad), kinderopvang, begraafplaatsen, parkeergarages en overige panden.
Aantal objecten/gebouwdelen met voorzieningen groot onderhoud:
- parkeergarages 5
- begraafplaatsen 7
- maatschappelijk vastgoed 73
- sportvelden 37
- overig vastgoed 13
Daarnaast hebben wij nog 47 objecten die genomineerd zijn voor de verkoop (hiervoor wordt het onderhoud uit een exploitatiebudget bekostigd).
Het bezit van maatschappelijk vastgoed is een kerntaak van de gemeente. Op basis van strategische, juridische en financiële overwegingen wordt jaarlijks door het College van B&W bepaald welke objecten de gemeente de komende jaren af kan stoten.
Het verduurzamen van het eigen vastgoed is een belangrijke opgave in het duurzaamheidsbeleid. De maatregelen zijn uitgewerkt in de twee uitvoeringsprogramma’s 2012-2015 en 2016-2020. Deze plannen worden momenteel door de gemeente uitgevoerd. Dit zal eind 2021 zijn afgerond.
Het noodzakelijk onderhoud wordt beschreven in een meerjarenonderhoudsplan (MOP) voor de periode 2015-2024. Met dit plan richt de gemeente zich op het sober en doelmatig in stand houden van het maatschappelijk vastgoed. Om de onderhoudslasten gelijkmatig over de jaren te verdelen zijn onderhoudsvoorzieningen ingesteld. Hieraan voegen we in 2021 bedragen van resp. € 1.060.000 voor maatschappelijk vastgoed, € 312.000 voor parkeergarages en € 13.000 voor begraafplaatsen toe.
In het najaar van 2020 worden de meerjarige onderhoudsplannen (en daarmee de hoogte van de onderhoudsvoorzieningen) geactualiseerd en aan de raad voorgelegd. De financiële effecten daarvan zijn vooruitlopend op het raadsbesluit hierover verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud.
Uitvoering onderhoud
In het meerjarige onderhoudsplan zijn in 2021 onder andere voor de volgende panden werkzaamheden gepland.
Panden Sociaal Cultureel Werk/kinderopvang:
- Goudenregenlaan 3, peuterspeelzaal Dribbel, schilderwerk gevels.
- Meent 4b en 5, wijkcentrum De Meent, schilderwerk en vervangen sensoren dubbele deur.
Sporthallen:
- Franciscusweg 6a, Sporthal Kerkelanden, vervangen gebruiksbeheersysteem en vervangen armaturen.
- Jan van der Heijdenstraat, Sporthal Oost, vervangen lichtkoepels, vervangen frequentieregelaars waterhuishouding, vervangen vloer.
Panden begraafplaatsen/crematorium:
- Laan 1940-1945 (Noorderbegraafplaats), schilderwerk.
Met ingang van 1-8-2016 is de exploitatie en het beheer van de begraafplaatsen/crematorium overgedragen aan de Stichting Begraafplaatsen en Crematorium Hilversum. De gemeente blijft echter eigenaar van de panden en daarmee verantwoordelijk voor het eigenaarsonderhoud. De panden worden verhuurd aan de stichting.
Parkeergarages:
- Gooiland, schilderwerk, wegdekbelijning en vervangen hellingbaanverwarming.
- Gooische Brink, vervangen luchtbehandelingskasten en armaturen.
Overige panden:
- Noorderweg 96A,B,C, schilderwerk gevels en de zonwering wordt vervangen.
- Hoge Naarderweg 205, vervangen houten omheining.
Uitvoering investeringen
Speelvoorzieningen: Vanaf 2019 zijn de vervangingsinvesteringen van de speelvoorzieningen opgenomen in het investeringsprogramma Groen (i.p.v. de voorziening maatschappelijk vastgoed). De investeringen worden nu opgenomen bij het onderdeel Groen van deze paragraaf. Ten opzichte van de overzichten in de jaarstukken 2019 en begroting 2020 leidt deze verschuiving tot een verschil in de onderstaande tabel.
Met ingang van 2014 zijn de investeringen voor buitensportaccommodaties in het investeringsprogramma opgenomen.
bedragen x € 1.000 | ||||
progr | Overig maatschappelijk vastgoed | jaarrekening 2019 | begroting 2020 | begroting 2021 |
1 | Investeringen ov maatschappelijk vastgoed (sport) | 224 | 591 | |
1 | Investeringen ov maatschappelijk vastgoed (speelvoorzieningen) | vervallen | vervallen | vervallen |
1 | Investeringen duurzaamheid gemeentelijke gebouwen | 130 | ||
1 | Investering aanp begraafpl/crematorium Zuiderhof | 118 | ||
1 | Toevoeging voorziening onderhoud maatsch vastgoed | 1.142 | 677 | 1.060 |
1 | Toevoeging groot onderhoud parkeergarages | 296 | 142 | 312 |
1 | Toevoeging voorz groot onderhoud begraafplaatsen | -1 | 101 | 13 |
Totaal | 1.685 | 1.144 | 1.976 |
Relevante beleidsnota’s:
- Meerjarenonderhoudsplan maatschappelijk gemeentelijke gebouwen 2020-2034 (panden sociaal, cultureel, welzijn, sporthallen (incl. zwembad)), kinderopvang, begraafplaatsen, parkeergarages en panden van de voormalige afdeling grondzaken (vermoedelijke vaststelling raad 7 oktober 2020)
- Meerjarenonderhoudsplan 2020-2029 buitensportaccommodaties (vermoedelijke vaststelling raad 7 oktober 2020)